Getting comfortable with the uncomfortable
¨Ik zie geen kleur, want iedereen is gelijk¨ en ¨Aan het einde van de dag zijn wij allemaal mensen¨ zijn voorbeelden van uitspraken die ik anno 2020 nog voorbij hoor komen. Dit zijn voorbeelden van uitspraken die vaak als een gestelde doel zijn om gelijkheid na te streven, maar wat wij blijven zien is dat de kans van een zwarte persoon kleiner is dan voor iemand die wit is. Heeft dit dan ook niks met kleur te maken? Als projectmedewerker bij SESI Community Center houd ik mij bezig met vraagstukken rondom diversiteit en inclusie (D&I), binnen het hoger onderwijs. Vanuit mijn werk binnen SESI heb ik ontdekt dat onderwerpen rondom D&I kunnen schuren, wat soms ook nodig is om de diversiteit in de groep te weerspiegelen. We moeten comfortabel worden bij dingen die ongemakkelijk zijn zoals het bespreekbaar maken van racisme en discriminatie in de samenleving.
¨We moeten comfortabel worden bij dingen die ongemakkelijk zijn zoals het bespreekbaar maken van racisme en discriminatie in de samenleving.¨
Vanuit kleurenblindheid wordt er gezegd dat iedereen gelijke rechten heeft en er geen verschil wordt aangebracht, omdat iedereen gelijk is aan elkaar. ¨Ik zie geen kleur¨ is een voorbeeld van hoe er gekeken kan worden naar een persoon als mens, wat kan leiden tot het beperken in wie een mens als geheel is (van Marlen, 2020). Hier wordt dan vanuit gegaan dat je juist niet in hokjes denkt, het common sense denken -oftewel het of-of denken. Dit is het denken zoals wij het geleerd hebben, namelijk het binair denken. Deze manier van denken houdt tegelijkertijd altijd een boven en onderschikking in: iemand is vrouw of man, hetero of homo, westers of niet westers, etc (Wekker, 2005). Door dit te doen ontken je een deel van een persoon zijn/haar/hen identiteit en daarmee ook de ervaringen die de persoon in de samenleving ervaart. Kleurenbewust handelen zet in op gelijke kansen; iedereen moet ondersteuning krijgen waar de behoefte daadwerkelijk ook ligt en dit is voor een ieder anders. Hier wordt ingegaan op een perspectief van gelijkwaardigheid; mensen zijn niet gelijk, maar wel gelijkwaardig. Bij kleurenbewust zeg je ¨ik zie kleur¨ en dit betekent dat je openhartige gesprekken voert over ras, die ons beter kunnen helpen om elkaars perspectieven en ervaringen te begrijpen. Door dit te doen kunnen we betere beslissingen nemen en zorgen voor betere vooruitzichten voor toekomstige generaties (Mellody Hobson, 2014).
Kleurenblind en kleurenbewust handelen gaat over diversiteit en inclusie. Het verschil van diversiteit en inclusie kan je als volgt definiëren. Als je het hebt over diversiteit kan je het hebben over ´the mix´. Als je een cake gaat bakken heb je verschillende ingrediënten nodig en deze zijn losstaand niets meer dan diverse ingrediënten. Maar hoe maak je een lekker cake met alle diverse ingrediënten die je hebt? Als we het hebben over inclusie gaat het over ´making the mix work´. Je moet gaan nadenken over de juiste faciliteiten die hierbij komen kijken; de juiste temperatuur van de oven, maar ook de juiste samenstelling. Kortom, het verschil tussen diversiteit en inclusie is ´the mix´ en ´making the mix work´.
¨Binnen mijn werk ben ik bezig met het creëren van een inclusief onderwijssysteem waar problemen die studenten ervaren tijdens hun overgang naar en tijdens hun studie, zoveel mogelijk verminderd worden. Studenten moeten zich thuis voelen - ook wel sense of belonging genoemd (Elffers, Oort & Karsten, 2012), gehoord en gezien worden binnen hun onderwijsinstelling.¨
Binnen mijn werk ben ik bezig met het creëren van een inclusief onderwijssysteem waar problemen die studenten ervaren tijdens hun overgang naar en tijdens hun studie, zoveel mogelijk verminderd worden. Studenten moeten zich thuis voelen - ook wel sense of belonging genoemd (Elffers, Oort & Karsten, 2012), gehoord en gezien worden binnen hun onderwijsinstelling. Door het in gesprek gaan met studenten kom ik achter hun behoeften en de obstakels waar zijn tegenaan lopen binnen de studie en kan ik hierop inspelen. Het kijken vanuit een kleurenbewust perspectief. Naar aanleiding van de behoeften van de studenten ontwikkel ik workshops met betrekking op studentbetrokkenheid en maatschappelijke vraagstukken. Een voorbeeld hiervan is het bieden van een training waarin verschillende statements aan bod komen, waar studenten op mogen reageren of dit volgens hen gaat over diversiteit, inclusie of uitsluiting. Hierin zijn geen foute antwoorden, omdat dit een leerproces is. Voorbeelden van statements zijn ¨Het hoger onderwijs / mijn instelling moet een afspiegeling zijn van de samenleving¨ & ¨Bij gelijke geschiktheid krijgen kandidaten uit oververtegenwoordigde groepen voorrang in selectie¨. Door het in dialoog gaan met elkaar zorg ik ervoor dat studenten comfortable worden bij het voeren van ongemakkelijke gesprekken en creëer ik bewustwording over het concept kleurenblind en kleurenbewust.
Als professional heb ik het afgelopen jaar kunnen inzien dat er verschillende factoren zijn op welke manier je inclusief kan handelen. En dat er op beleidsniveau, macroniveau en mesoniveau veranderingen nodig zijn. Als professionals en mensen kunnen wij op microniveau al verandering teweeg brengen door bijvoorbeeld onze taal aan te passen en- of te letten op onze taal en hoe wij naar een andere toe of met communiceren. Woorden die wij gebruiken bepalen hoe wij over iets denken en als wij iets niet uiten bestaat het niet. Taal kan hierdoor mensen in of uitsluiten. Leren over de ervaringen en perspectieven van anderen vormt de kern van ons vermogen om authentieke relaties op te bouwen. Het helpt ons onze culturele vaardigheden te vergroten, zodat we beter kunnen samenwerken rondom verschillen en elkaars succes ondersteunen. Racisme erkennen en bespreken is een primeur stap naar het ontwikkelen en in stand houden van een inclusieve cultuur.
Elizabeth Danisman
4e jaars cmv student en student-assistent bij SESI
Comentarios